Johannes de Doper zei:
"Ik doop jullie met water tot bekering.
Maar Hij die na mij komt, is sterker dan ik.
Die zal u dopen met de heilige Geest en met vuur"
(Mat.3:11).
"Door één Geest
zijn we allen tot in één lichaam gedoopt
(1Cor.12:13).
In het Grieks heeft het woord baptizo veel betekenisnuances. Het komt voor in talloze verschillende situaties. Taalgeleerden zijn het er over eens, dat het woord eigenlijk niet is te omschrijven vanwege die vele betekenissen. Om er een paar te noemen: onderdompelen, indopen, verven, kleuren, uitpersen, uitgieten, overgieten, bevloeien, afkoelen (met water, b.v. gloeiend ijzer), besproeien, besprengen, verdrinken, indrinken, beinvloeden, veranderen, bont en blauw slaan, enz. enz. enz. enz. Welke daarvan moet je nou kiezen, als je het nieuwe testament aan het vertalen bent?
Hoe moeilijk dat is, blijkt uit het feit, dat de Engelse bijbelvertalers uit de zeventiende eeuw de vertaling niet aandurfden. Ze lieten de Griekse woorden onvertaald in de Engelse tekst staan. Baptizo werd verengelst tot baptize en baptisma tot baptism.
De vertalers van de Statenvertaling durfden het wel aan. Baptizo werd vertaald als dopen, baptisma als doop of wassing. Ze gebruikten deze woorden om de toenmalige calvinistische praktijk ervan te dekken. Dat was hun opgedragen door de heren van de Staten Generaal. Was dat juist? Nee dus. Vandaar de vraag: wat is de ware betekenis van baptizo?
Om daar achter te komen, moeten we niet als de Statenvertalers dezelfde fout maken en uitgaan van hoe er nu wordt gedacht en gedaan. De strekking van het nieuwe testament moet onbevooroordeeld vergeleken worden met alle betekenissen van het woord baptizo. Men mag dus niet gaan zoeken naar bewijs voor een bepaalde opvatting en gewoonte, en uitgaan van maar één betekenis van het woord. We moeten met alle betekenissen rekening houden.
Dat heeft James W. Dale gedaan, een taalgeleerde, die alle woorden baptizo bestudeerde van de gehele klassieke Griekse literatuur en het Nieuwe Testament. Het resultaat was een studie van twee dikke pillen over maar één woord.
Hij kwam tot een opmerkelijke ontdekking. In alle gevallen bleek het werkwoord baptizo uit te drukken, dat er iets (of iemand) wordt bewerkt, beinvloed, veranderd, met water of warmte, met licht of verf, met compassie, druk of geweld, enz.
Toen waagde hij het, als enige ooit, om een definitie van baptizo te geven. Die luidt: "Alles wat grondig iets of iemand beinvloedt en verandert, 'doopt' dat iets of die iemand. De hoofdbetekenis van baptizo is dus bewerken, beinvloeden, veranderen".
Als we dat in het oog houden, gaan we beter verstaan wat Paulus bedoelt met het in Christus Jezus gedoopt te worden. Hij schrijft bijna nooit over het gedoopt worden in of met water, maar heeft het altijd over het zich "laten dopen" (=laten veranderen) door Gods Geest tot in Christus Jezus. Zijn brieven staan vol van beinvloeding en verandering door de heilige Geest om tot grotere rijpheid in Christus te komen (Ef.4:12-13). Door die "doop", die beinvloeding en verandering door Gods Geest, wordt het lichaam van Christus opgebouwd.
Er kan dus worden gedoopt met water zoals Johannes de Doper dat deed. Die zei: "Ik doop u met water tot bekering" (Mat 3:11). Maar hij zei ook: "Die na mij komt, is sterker dan ik. Hij zal u dopen met de heilige Geest en met vuur" (Mat.3:11).
En dan? Dan kan er nog een baptisma volgen, tot één Lichaam. "Door één Geest worden we dan tot één lichaam gedoopt", tot "in Christus Jezus" (1Cor.12:13, Rom.6:3). Die "doop" doet ons veranderen naar Zijn beeld om één met Hem te worden, om "in Christus" te zijn, een term die Paulus meer dan 80 keer gebruikt in zijn brieven.
Dus: er is een baptisma met of in water als symbolische handeling, vaak gepaard gaand met het belijden van zonden. Het is een "doop" om te komen tot bekering (Grieks: metanoia=anders denken, Mat.3:11). De doper is dan een mens. De verandering door het "water (=woord) des levens" is erop gericht om "nieuw" (=geestelijk) te leren denken, om "de dingen te kunnen bedenken, die boven zijn, niet die op de aarde zijn" (Col.3:2). Anders gaan denken!
Er is ook een baptisma, een verandering, door Gods Geest (=kracht) en "vuur" (=loutering). De doper is dan de verheerlijkte Heer. Als Hij ons doopt met de heilige Geest en met "vuur", ontvangen we Zijn kracht om stap voor stap te veranderen van "oud" naar "nieuw" (Hand.1:8, 2Cor.3:18).
Ten derde is er een baptisma Christus Jezus in. De doper is dan de heilige Geest. Die "doop" is een proces van bewerking en verandering om te komen tot geestelijke volwassenheid, tot zoonschap Gods, tot een mens naar Zijn beeld en gelijkenis (1Cor.15:22, 2Cor.3:18). Dat vereist een gehoorzaam volgen van het Lam waarheen Hij ook gaat, met als gevolg de dood van ons "oude ik" en een opstanding tot "nieuw leven" (Op.14:1-5). Want "allen, die door de Geest Gods tot in Christus Jezus zijn gedoopt, zijn in Zijn dood gedoopt, zijn met Hem begraven en worden net als Christus opgewekt, om in nieuwheid des levens te wandelen" (Rom.6:3-5).
De waterdoop is dus een begin, de doop met de heilige Geest is een bekrachtiging en de doop Christus Jezus in is het einddoel, de voleinding. Van één doop (=veranderingsproces) zijn dit de "drie" stadia, die bedoeld zijn voor wie het Lam volgt waarheen Hij ook gaat (Ef.4:5, Op.14:1-5). "Drie" is namelijk het bijbelgetal van volledigheid, compleetheid, zie b.v. God die Vader-Zoon-Geest is, de schepping hemel-zee-aarde, de mens geest-ziel-lichaam.
De drie-enige doop is een belangrijk onderdeel van het fundament, waarop we kunnen groeien tot geestelijke volwassenheid, tot volmaaktheid, tot zoonschap Gods (Heb.6:1-2, Ef.4:15, vgl. Ps.11:3).
Wie hier meer van wil weten, kan terecht op de hierop volgende bijbelstudie met als titel: "De doop Christus Jezus in".